De coronacrisis heeft een grote impact op de economie en op de financiële positie van ondernemingen. De verwachting is dat veel bedrijven in financieel zwaar weer terecht zullen komen en dat een groot aantal bedrijven de coronacrisis en de daarmee gepaard gaande omzetdaling niet zullen kunnen opvangen.
Dit betekent onvermijdelijk een groot aantal faillissementen. De huidige wetgeving biedt relatief weinig andere mogelijkheden om een bedrijf in moeilijkheden te saneren. Het aanbieden van een schuldeisersakkoord komt in de praktijk niet vaak voor. Probleem is dat alle schuldeisers akkoord moeten gaan en geen van de schuldeisers gedwongen kan worden in te stemmen met kwijtschelding van een deel van haar vordering. Er zijn praktisch altijd wel één of enkele (kleine) schuldeisers niet bereid om mee te werken. Vaak rest de onderneming dan niets anders dan het faillissement aan te vragen.
In juli 2019 berichtte ik u al over de WHOA, de Wet homologatie onderhands akkoord. Dat moet de kans op een succesvolle sanering buiten faillissement via een schuldeisersakkoord aanzienlijk vergroten. De behandeling van het wetsvoorstel is vanwege corona enige tijd uitgesteld maar op 26 mei 2020 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel met algemene stemmen aangenomen nadat een week ervoor nog enkele amendementen zijn ingediend en behandeld.
Gezien de aanstaande recessie is het de regering veel aan gelegen om de WHOA snel in te voeren. Eerst zal het wetsvoorstel echter nog door de Eerste Kamer moeten worden goedgekeurd. Een belangrijke stap is echter gezet nu de Tweede Kamer de wet heeft goedgekeurd. Óf de WHOA betekent dat daadwerkelijk veel faillissementen kunnen worden voorkomen valt nog te bezien. Zo is het niet mogelijk de rechten van werknemers aan te tasten, daar waar dat voor een gezonde sanering voor veel bedrijven toch noodzakelijk zal zijn.
Wat houdt de WHOA kort gezegd ook alweer in?
De WHOA maakt het mogelijk om ook die schuldeisers die niet mee willen werken aan een schuldeisersakkoord, te dwingen om mee te werken. De rechtbank kan het akkoord goedkeuren (homologeren) en onder bepaalde voorwaarden ook opleggen aan schuldeisers. De term dwangakkoord wordt in de praktijk ook wel gebruikt.
Het is een belangrijke verandering ten opzichte van de huidige situatie, waarbij aan een onderhands akkoord alle schuldeisers moeten meewerken.
Het doel van de wetgever met de WHOA is het aantal faillissementen terug te dringen. Dit vanuit de gedachte dat er veel waarde bij een faillissement verloren gaat en een onderhands akkoord juist voordelen biedt voor schuldeisers, werknemers en andere betrokkenen.
De verwachting van de regering is dat met de invoering van de WHOA de herstructureringsmogelijkheden worden vergroot en maatwerk kan worden geboden voor ondernemingen in zwaar weer.
In beginsel is het zo dat de onderneming het initiatief zal moeten nemen tot aanbieding van het akkoord. De schuldeisers worden verdeeld in categorieën waarbij per categorie wordt gestemd over het akkoord. Het akkoord moet voldoen aan de volgende voorwaarden:
- Het akkoord moet noodzakelijk en toereikend zijn om een faillissement af te wenden;
- Ten minste één klasse moet vóór het akkoord stemmen;
- Het akkoord moet redelijk zijn: – geen van de schuldeisers mag slechter af zijn dan bij faillissement; – de waarde die met het akkoord kan worden gerealiseerd, moet eerlijk onder de klassen van schuldeisers en aandeelhouders worden verdeeld.
De vorderingsrechten van alle categorieën schuldeisers en de rechten van aandeelhouders kunnen worden gewijzigd, met uitzondering van de rechten van werknemers uit arbeidsovereenkomst.
De beoogde regeling geeft de onderneming grote vrijheid bij het bepalen van de inhoud van het akkoord. De procedure kent korte termijnen en een snelle doorlooptijd. Het proces kent als waarborg een rechterlijke toetsing. De consequenties voor schuldeisers en aandeelhouders kunnen verstrekkend zijn. Het is een complex proces met tal van diverse (tegenstrijdige) belangen en vele betrokkenen. Het is belangrijk dat de onderneming tijdig voorbereidingen treft en zich laat adviseren door gespecialiseerde juristen.
Wanneer uw onderneming in zwaar weer verkeert, of de WHOA nu al inwerking is getreden of niet, schroom dan niet om contact op te nemen voor advies en bijstand. Doe dit op tijd en wacht niet te lang.
Deze bijdrage werd geschreven door mr. drs. Rob Lemmens, specialist herstructurering en faillissementen [bereikbaar via rlemmens@thuispartners.nl en 045-5719005].