Mondige patiënt
Conflicten en slechte communicatie zijn belangrijke oorzaken van fouten in de zorg. Patiënten hier niet alleen de dupe van, maar zijn zich dit ook steeds meer bewust. De relatie tussen arts en patiënt is de afgelopen decennia drastisch veranderd. Door de komst van internet zijn patiënten een stuk mondiger geworden. Zij willen betrokken worden bij het behandelingstraject. Zij willen mee beslissen in plaats van dat er over hen wordt beslist. Het vertrouwen in de kundigheid van de arts is niet langer vanzelfsprekend. Het aantal klachten en claims in de gezondheidszorg is dan ook navenant gestegen.
Wetsvoorstel bevordering mediation
De inzet van mediationvaardigheden kan zorgen voor een goede en duidelijke communicatie en kan helpen interne conflicten op te lossen. Daarnaast is klachtenbemiddeling een belangrijke activiteit van veel mediators. De wetgever onderkent het belang om bij een dreigend conflict vroegtijdig met elkaar in gesprek te gaan. In het Wetsvoorstel bevordering mediation wordt voorgesteld om in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering vast te leggen dat het inleidend processtuk een mededeling bevat dat mediation beproefd is. Zo worden partijen gestimuleerd om eerst met elkaar om de tafel te gaan voordat zij een gerechtelijke procedure starten.
Wkkgz en mediation
Ook de Wet kwaliteit, klachten en geschillen in de zorg heeft als uitgangspunt dat klachten zoveel mogelijk door bemiddeling moeten worden opgelost. De nadruk ligt op het vroegtijdig wegnemen van onvrede of het bereiken van een voor alle betrokkenen acceptabele oplossing. Om dit te bereiken schrijft de wet voor dat er een onafhankelijke functionaris is, die de cliënt niet alleen moet ondersteunen, maar die ook bemiddelt tussen de klager enerzijds en de zorgaanbieder of een bij deze werkende persoon anderzijds. Hiermee lijkt de wetgever enigszins uit de bocht te vliegen: het optreden als belangenbehartiger van de cliënt/klager is niet goed te combineren met de functie van onafhankelijk bemiddelaar. Daarom is het wenselijk beide rollen van elkaar te scheiden. Dit kan bijvoorbeeld door de klachtenfunctionaris een functie te geven die vergelijkbaar is met die van de patiëntvertrouwenspersoon en in de nieuwe klachtenregeling, die alle zorgaanbieders per 1 januari a.s. moeten hebben ingevoerd, de mogelijkheid van mediation op te nemen. De mediator kan vervolgens de rol van bemiddelaar op zich nemen. De Wkkgz voorziet in de mogelijkheid om een externe mediator als bemiddelaar te benoemen. De onafhankelijkheid van de mediator is op die manier ook meteen gewaarborgd.
Deze bijdrage is geschreven door mr. Fokje Kuiper (advocaat)