Sinds 1 januari 2016 rust ingevolge de Wet Kwaliteit Klachten en Geschillen Zorg (‘Wkkgz’) op zorgaanbieders een meldplicht indien er sprake is van een ontslag wegens disfunctioneren. Bedoeling van de meldplicht bij ontslag wegens disfunctioneren is om de voorheen grote terughoudendheid van zorgaanbieders om de IGZ gegevens te verstrekken te doorbreken. De wettelijke meldplicht leidde in 2016 tot 128 meldingen over ontslag wegens disfunctioneren (IGZ Jaarbeeld 2016, p. 6). De IGZ vond het oude meldformulier echter onvoldoende om een compleet overzicht te geven. Het gevolg was dat het lastig was om snel tot een beoordeling van de situaties en de risico’s voor de veiligheid te komen. Vaak moest de inspectie daarom een brief sturen aan de melder waarin werd gevraagd om aanvullende informatie binnen twee weken aan te leveren.
Op 6 juli jl. is daarom het formulier op de website van Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) gewijzigd waarmee het ontslag wegens disfunctioneren wordt gemeld (zie hier). Met het nieuwe meldformulier hoopt de IGZ dat zij sneller de vraag kan beantwoorden of actie van haar kant is vereist. Het begint echter bij u als zorgaanbieder die de vraag moet beantwoorden: wanneer moet ik een ontslag van een zorgverlener melden.
De wettelijke meldplicht van een zorgaanbieder in de situatie dat er een ontslag wegens disfunctioneren plaatsvindt is (net als de overige op grond van de Wkkgz ‘verplichte meldsituaties’) neergelegd in art. 11 Wkkgz. Art. 11 lid 1, onderdeel c Wkkgz brengt tot uitdrukking dat de zorgaanbieder bij de IGZ onverwijld (dus zo snel mogelijk!) melding doet van:
- de opzegging;
- ontbinding; of
- niet voorzetting
van een overeenkomst met een zorgverlener op grond van zijn oordeel dat de zorgverlener ernstig tekort is geschoten in zijn functioneren.
Volgens de wetgever zal van een meldingsplichtig ontslag bijvoorbeeld sprake kunnen zijn als er sprake is van ‘een verslaving of langdurig zodanig slecht functioneren, dat er reden is gevonden, zeker wanneer iemand niet bereid blijkt stappen te zetten om de bezwaren weg te nemen, om de samenwerking te verbreken’ . Van belang is dat IGZ ook opzegging van de zorgverlener wegens geconstateerd ernstig tekortschieten meldingsplichtig acht.
Kortom: Zowel de situatie van de disfunctionerende zorgverlener die wordt ontslagen als de situatie van de disfunctionerende zorgverlener die zelf opzegt, moet dus aan de IGZ worden gemeld. Een verslaafde arts kan derhalve de melding niet tegenhouden door zelf ontslag te nemen.
Wanneer moet ik melden?
De zorgaanbieder moet een melding doen zodra duidelijk is geworden dat een zorgverlener vertrekt of zal vertrekken wegens zijn oordeel over diens functioneren. Of de zorgaanbieder en disfunctionerende zorgverlener met wederzijds goedvinden uit elkaar gaan, staat de verplichting tot het doen van een melding niet in de weg. Die melding is immers wettelijk verplicht. Het opnemen in de vaststellingsovereenkomst van absolute geheimhouding omtrent de reden van ontslag tegenover derden is derhalve niet meer mogelijk. Sterker nog, de zorgaanbieder dient vanaf het moment dat de zorgaanbieder en disfunctionerende zorgverlener een handtekening onder een vaststellingsovereenkomst hebben gezet in beginsel zo snel mogelijk de melding bij de IGZ te doen.
Hoe moet ik melden?
De inhoud van de melding is nader uitgewerkt in het Uitvoeringsbesluit Wkkgz, meer specifiek in art. 8.1 en art. 8.4. In het uitvoeringsbesluit Wkkgz wordt onder ‘ontslag in verband met disfunctioneren’ verstaan:
“Opzegging, ontbinding of niet-voortzetting van een overeenkomst tussen een zorgverlener en een zorgaanbieder op grond van het oordeel van de zorgaanbieder dat de zorgverlener ernstig is tekort geschoten in zijn functioneren”
Indien aan bovenstaande definitie is voldaan, dan geldt dat specifiek ten aanzien van disfunctioneren het volgende in de melding moet worden vermeld:
- een feitelijke omschrijving van het ernstig tekortschieten van een zorgverlener dat tot ontslag in verband met disfunctioneren door de zorgaanbieder heeft geleid of de zorgverlener kennelijk aanleiding heeft gegeven de overeenkomst niet voort te zetten;
- de naam, de contactgegevens en de functie van de betrokken zorgverlener, alsmede in voorkomend geval het nummer, bedoeld in artikel 3, tweede lid, van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg, waaronder betrokkene is ingeschreven in het register;
- een beknopte omschrijving van de acties die door of namens de betrokken zorgaanbieder zijn ondernomen om:
- het functioneren van de zorgverlener met deze te bespreken;
- diens functioneren te verbeteren;
- in voorkomend geval, de mededeling dat een zaak bij het bevoegde regionale tuchtcollege aanhangig is of zal worden gemaakt.
Het meldformulier van de IGZ is sinds 6 juli jl. veranderd (lees: uitgebreid) teneinde een betere en snellere beoordeling van een (vermeend) ontslag wegens disfunctioneren te krijgen. Zo bevat het vernieuwde meldformulier bijvoorbeeld een aantal nieuwe vragen over de periode voor het ontslag. Die gaan over welke acties de bestuurder van een zorginstelling heeft ondernomen om het functioneren van de zorgverlener te bespreken en te verbeteren en gaan om een nadere toelichting van de ontslagredenen. Zo zal bijvoorbeeld aan u als zorgaanbieder worden gevraagd:
- Welke acties zijn ondernomen om het functioneren te bespreken met betrokkene?
- Welke acties zijn ondernomen om tot verbetering van het functioneren van betrokkene te komen?
- Is bij het functioneringsonderzoek of verbetertraject externe expertise betrokken geweest?
De praktijk zal uitwijzen of het beoogde doel van een betere en snellere beoordeling met het uitgebreide meldformulier wordt gehaald. Wij zullen de ontwikkelingen uiteraard voor u in de gaten houden.
Deze bijdrage werd geschreven door: mr. Christiaan Riemens (criemens@thuispartners.nl)