Ongekend hoge prijzen in de bouw: ondernemersrisico of niet?

31 augustus, 2021

De coronacrisis heeft de hele wereld in haar greep. Ook de bouwsector heeft de nodige klappen ontvangen. In het begin van de pandemie werd de productie van bouwmaterialen stilgelegd. Tegen alle verwachtingen in stegen de prijzen van bouwmaterialen. Zo is de prijs van massief hout bijvoorbeeld met 30% gestegen. Voor aannemers zorgt dit voor forse onvoorziene kosten ten aanzien van de gesloten aanneemovereenkomsten. Normaliter komen prijsstijgingen van 1% tot en met 5% voor rekening van de aannemer (het ondernemersrisico). Maar geldt dat ook voor deze veel forsere prijsstijgingen?

Vaste prijs

Als in de aannemingsovereenkomst een vaste prijs is overeengekomen, dan rust het financiële risico op de aannemer. De aannemer moet de opdracht voor eigen rekening afronden wanneer een onverwachte kostenpost om de hoek komt kijken. Onverwachte prijsstijgingen vallen dus onder het risico van de aannemer. Het is echter mogelijk om deze prijs te wijzigen indien na het sluiten van de overeenkomst, kostenverhogende omstandigheden ontstaan die niet in de aanneemsom verdisconteerd zijn.

UAV 2012

De Uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken en van technische installatiewerken 2012 (UAV 2012) kunnen van toepassing worden verklaard op een aannemingsovereenkomst. Met de UAV 2012 worden de contractsverhoudingen tussen de aannemer en de opdrachtgever geregeld.

Als de UAV van toepassing zijn verklaard en de aannemer geconfronteerd wordt met onverwachte prijsstijgingen dan geldt het volgende. In paragraaf 47 UAV 2012 is opgenomen dat bijbetaling – door de opdrachtgever – mogelijk is indien niet verdisconteerde prijsverhogende omstandigheden zich voordoen. Een aannemer die zich hierop beroept hoeft niet eerst langs de rechter. Vereist is dat:

  • bij het tot stand komen van de overeenkomst niet met de omstandigheden rekening hoefden te worden gehouden;
  • de kosten van werk zijn aanzienlijk verhoogd (kostenverhoging van meer dan 5%); en
  • de aannemer moet de opdrachtgever zo spoedig mogelijk waarschuwen omtrent de prijsverhoging.

Aanpassing door de rechter

Zijn de UAV niet van toepassing (en zijn er ook geen andere algemene voorwaarden van toepassing die hier een regeling voor kennen), dan moet worden teruggevallen op de wet. Daarin is geregeld dat de rechter op vordering van de aannemer de overeengekomen prijs aan kan passen. Er dient aan de volgende vereisten voldaan te worden:

  • De kostenverhoging is niet toe te rekenen aan de aannemer;
  • De aannemer heeft geen rekening hoeven te houden met de kostenverhogende omstandigheden;
  • De aannemer heeft de opdrachtgever zo spoedig mogelijk gewaarschuwd voor de prijsverhoging.

Een gang naar de rechter kent echter risico’s en gaat vaak gepaard met veel tijd en kosten. Het is daarom aanbevolen om eerst met een opdrachtgever in gesprek te gaan. Wellicht bestaat er tussen de aannemer en opdrachtgever een mogelijkheid om tot nieuwe afspraken te komen over de prijsstijgingen.

Conclusie

De forse prijsstijgingen hoeven niet altijd voor rekening van de aannemer te komen. Zo kunnen partijen de UAV 2012 van toepassing verklaren in de aannemingsovereenkomst, waardoor een aanzienlijke kostenverhoging voor rekening kan komen van de opdrachtgever. Tevens kan de rechter de overeengekomen prijs wijzigen in verband met onvoorziene kostenverhogingen. Het is echter aanbevolen om eerst in overleg te treden met de opdrachtgever, alvorens de weg naar de rechter te bewandelen.

Heeft u vragen over het vastgoedrecht of wilt u advies of bijstand met betrekking tot aannemingsovereenkomsten? Neem dan contact op met mr. Claire Nijssen via mnijssen@thuispartners.nl.

Prijsstijgingen komen doorgaans voor rekening van de aannemer. Geldt dat ook voor de huidige forse stijgingen?

Was dit artikel nuttig?

Wij bespreken graag uw persoonlijke situatie tijdens een vrijblijvende kennismaking met een voor uw situatie relevante specialist.

Een van onze adviseurs neemt binnen uiterlijk één werkdag contact met u op om samen een afspraak in te plannen