Om deze vraag te beantwoorden, moeten eerst een aantal andere vragen worden beantwoord.
Wanneer ben je stiefouder?
Stiefouder ben je als je trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat én het kind van jouw partner woont in jouw gezin.
Het eerste deel van deze vraag is gemakkelijk te beantwoorden, het tweede gedeelte niet.
De wetgever heeft geen omschrijving gegeven van het begrip ‘tot het gezin behorend’. Dit moet ruim worden uitgelegd.
Het is niet doorslaggevend waar het kind wordt opgevoed of staat ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie. Als een kind bijvoorbeeld studeert en buitenshuis woont, kan het nog deel uitmaken van het gezin. Als er sprake is van co-ouderschap en het kind staat ingeschreven bij de andere ouder, kan er ook sprake zijn van tot het gezin behorend. Echter, co-ouderschap betekent niet automatisch dat een stiefouder moet mee betalen. Als de biologische ouders genoeg draagkracht hebben en de stiefouder pas recentelijk stiefouder is geworden, zou de rechter kunnen beslissen dat de stiefouder niet hoeft bij te dragen.
Of een kind behoort tot jouw gezin, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval.
Het kan oneerlijk voelen dat de getrouwde partner wel moet bijdragen en de ongetrouwde partner niet.
In welke mate moet een stiefouder meebetalen?
Biologische ouders en stiefouders moeten in principe in gelijke mate bijdragen aan de kosten van het kind. Dit betekent in evenredigheid tot hun inkomen.
Hierop kan door de rechter een uitzondering worden gemaakt, die ook weer afhankelijk is van de omstandigheden van het geval. De uitkomst van een procedure is vaak onvoorspelbaar.
Er kan worden geoordeeld dat een stiefouder niet hoeft mee te betalen of in een andere verhouding als de biologische ouders. Dit zou een rechter kunnen besluiten als de biologische ouders voldoende draagkracht hebben om de kosten van levensonderhoud van hun kind te betalen en de stiefouder een onderhoudsplicht jegens zijn eigen biologische kind heeft. Ook kan een rechter rekening houden met de bijzondere verhouding waarin (stief)ouders tot het kind staan. Zo zou een andere verhouding kunnen worden overeenkomen als het kind al lang in het gezin van de stiefouder woont en het kind geen / weinig contact met de biologische ouder heeft. Ook wordt gekeken naar de hoogte van de draagkracht van de (stief)ouders en de feitelijke verhouding tot ieder van de onderhoudsplichtigen.
Mocht de stiefouder in een procedure geen financiële stukken overleggen, kan de rechter het inkomen van de stiefouder schatten.
Wat is de duur van de onderhoudsverplichting?
Gedurende het huwelijk of het geregistreerd partnerschap moet de stiefouder bijdrage in de kosten van levensonderhoud van het stiefkind. De onderhoudsverplichting van de stiefouder eindigt zodra de echtscheiding of de beëindiging van het geregistreerd partnerschap is ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Uiteraard houdt deze verplichting ook op als het kind niet meer tot het gezin van de stiefouder behoort of als het kind 21 jaar wordt.
Er wordt al langere tijd gesproken over een wetsvoorstel tot afschaffing van de onderhoudsplicht van stiefouders. Of dit daadwerkelijk gaat gebeuren moet de toekomst uitwijzen. Op dit moment geldt dit nog niet.
Het bovenstaande gaat over een stiefouder die geen gezag heeft. Als een persoon samen met de biologische ouder gezag heeft, gelden er andere regels over de duur van de onderhoudsverplichting. Het maakt hierbij niets uit of je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan. Als de relatie wordt beëindigd en het gezamenlijk gezag blijft in stand, blijft ook de onderhoudsplicht bestaan. Indien het gezamenlijk gezag eindigt na het verbreken van de relatie, dan blijft de onderhoudsplicht nog voortduren voor eenzelfde periode als het gezag heeft geduurd. Uiteraard totdat het kind de leeftijd van 21 jaar bereikt.
Conclusie: alle omstandigheden van het geval kunnen een rol spelen bij de vraag in welke mate een stiefouder moet bijdragen in het levensonderhoud van het stiefkind.