Dimitry Aertssen
Partner | Mediator
Ondernemen gaat over samenwerken. Tussen aandeelhouders. Tussen aandeelhouders en het bestuur van de vennootschap. Of tussen de Raad van Commissarissen en het bestuur. Waar wordt samengewerkt, ontstaan soms conflicten. Geschillen in vennootschappen zijn ingrijpend voor de betrokkenen en kunnen het voortbestaan van de vennootschap bedreigen. Krachtige bijstand van een ervaren advocaat, die binnen én buiten de rechtszaal de gezamenlijk bepaalde strategie afdwingt, is dan onmisbaar.
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Goede afspraken – bij de start of gaandeweg – helpen om conflicten tussen aandeelhouders en bestuurders te beperken of te voorkomen. Wees voorzichtig met modelovereenkomsten: een niet-passende overeenkomst vergroot vaak het probleem. Aandeelhoudersovereenkomsten en bestuursreglementen zijn maatwerk. Opgesteld door advocaten die zowel de dynamiek in de rechtszaal als die in de boardroom kennen.
Het ontslag van een statutair bestuurder-directeur in een conflictsituatie is een juridisch mijnenveld. Zeker als de bestuurder ook nog aandelen houdt. Er gelden vele regels. Vaak is er maar één kans om het goed te doen.
De enige structurele oplossing voor een aandeelhoudersgeschil is vaak de uitkoop van één of meerdere aandeelhouders. De juridische uitgangspositie bepaalt dan in hoge mate het eindresultaat. Er is een veelheid aan juridische middelen om deze positie te optimaliseren: variërend van sommatiebrieven tot het starten van een enquêteprocedure bij de Ondernemingskamer. Wij weten – rekening houdend met partijbelangen – vrijwel altijd een onderhandelde oplossing te bereiken.
Bij aandeelhoudersgeschillen is kennis van en ervaring met de geschillenregeling en enquêteprocedures bij de Ondernemingskamer onontbeerlijk. Omdat een (dreigend) aandeelhoudersconflict kan uitmonden in een procedure is dossieropbouw vanaf het begin belangrijk. Bijvoorbeeld: machtsvertoon van de meerderheidsaandeelhouder ten opzichte van de minderheidsaandeelhouder bij aanvang van een conflict kan in een procedure bij de Ondernemingskamer juist slecht uitpakken. Oftewel: kennis van de gang van zaken rond enquêteprocedures kan doorslaggevend zijn.
Bij aandeelhoudersconflicten zijn andere oplossingen dan uitkoop van de aandeelhouder denkbaar, zoals de ruziesplitsing. Veel ondernemingen zijn goed splitsbaar. Bijvoorbeeld omdat ze bestaan uit verschillende bedrijfsonderdelen van ongeveer gelijke waarde, uit een onderneming én vastgoed of uit louter beleggingsobjecten. Een ruziesplitsing is dan een win-winsituatie voor alle partijen. Ook in familievennootschappen is dit vaak een redelijke oplossing voor alle betrokkenen. Ook hier geldt: juridische argumentatie en onderhandelingspositie gaan hand in hand. Bijstand van een gespecialiseerde advocaat kan van onschatbare waarde zijn.
‘Geen enkele oplossing zal gevonden worden als je in drie verschillende richtingen rent.’