Inleiding
Als ondernemer kent u het vast wel: uw klant gaat failliet en enkele weken later krijgt u een standaardbriefje van de curator waarin u wordt verzocht uw vordering in te dienen. U stuurt een briefje of e-mail waarin u aangeeft wat uw vordering is en voegt de openstaande facturen (als onderbouwing) bij. De curator bevestigt het briefje te hebben ontvangen en geeft aan dat u “de vordering als aangemeld kan beschouwen”. Daarna wordt het stil, heel stil. Jaren later krijgt u een briefje dat het faillissement is opgeheven bij gebrek aan baten. U kunt uw vordering afschrijven.
Echter, in sommige faillissementen, ontvangt u na al die jaren een briefje waarbij u wordt uitgenodigd voor een verificatievergadering. Goed nieuws op het eerste gezicht, er lijkt voldoende actief gegenereerd door de boedel om iets uit te kunnen keren aan (in elk geval aan een deel van de) prefaillissementsschuldeisers. Maar zo’n verificatievergadering… wat is dat eigenlijk?
Verificatie
In het geval de curator voorziet dat er een uitkering kan plaatsvinden aan prefaillissementsschuldeisers, zal de curator op enig moment (meestal bij de afwikkeling van het faillissement) de rechter-commissaris verzoeken een verificatievergadering uit te schrijven.
Voorafgaand aan de verificatievergadering controleert de curator alle ingekomen vorderingen op juistheid, hoogte en rangorde. Voorafgaand aan de verificatievergadering deponeert de curator bij de rechtbank een drietal lijsten: een lijst van voorlopig erkende concurrente schuldvorderingen, een lijst van voorlopig erkende preferente schuldvorderingen en een lijst met betwiste schuldvorderingen. In de uitnodigingsbrief moet de curator aan alle schuldeisers aangeven voor welk bedrag de ingediende vordering is geplaatst op welke van de drie lijsten.
Verificatievergadering
De verificatievergadering vindt plaats in de vorm van een zitting waarbij de volgende personen aanwezig zijn: de rechter-commissaris, de faillissementsgriffier, de curator, en de failliet resp. de bestuurder van de failliet. De schuldeisers zijn bevoegd maar niet verplicht de vergadering bij te wonen.
De vergadering begint met het verifiëren. De rechter-commissaris leest de lijsten van de voorlopig erkende concurrente en preferente schuldvorderingen voor, evenals de lijst met betwiste vorderingen. Iedere schuldeiser die op een van de lijsten voorkomt, is bevoegd de juistheid van elke vordering, de beweerde voorrang of het beweerde retentierecht te betwisten, onverschillig welk standpunt de curator inneemt. De curator kan op de vergadering op de door hem voorlopige erkenning of betwisting terugkomen en is dus bevoegd een vordering die hij voorlopig heeft erkend te betwisten of zijn vroegere betwisting te laten varen. Ook kan de curator vorderen dat de schuldeiser onder ede de ingediende vordering bevestigt.
De curator moet tijdens de vergadering bij elke ingediende vordering dus kiezen: hij moet de vordering erkennen, betwisten of beëdiging vorderen.
De verificatievergadering is het moment waarop de curator, de schuldeisers en de gefailleerde zich moeten resp. kunnen uitlaten over alle ingediende vorderingen zodat zoveel mogelijk vast komt te staan welk bedrag de schuldeisers individueel en gezamenlijk te vorderen hebben. Als schuldeiser heeft u er groot belang bij dat alle vorderingen juist worden vastgesteld voordat het actief wordt uitgekeerd.
Op de verificatievergadering worden nog enkele onderwerpen behandeld. Zo brengt de curator verslag uit over de stand van de boedel en geeft daaromtrent alle door de schuldeisers verlangde inlichtingen. De failliet resp. de bestuurder van failliet verstrekt op verzoek van de rechter-commissaris alle inlichtingen over de oorzaak van het faillissement en de staat van de boedel. De schuldeisers kunnen vragen stellen aan de rechter-commissaris die deze op zijn beurt weer stelt aan de failliet dan wel aan de bestuurder van failliet.
Er wordt een proces-verbaal gemaakt van de vergadering. De vorderingen die ter vergadering niet worden betwist worden overgebracht naar de lijst van de erkende schuldeisers. Vorderingen die betwist worden, kunnen door de rechter-commissaris voorwaardelijk worden erkend. Over die betwiste vorderingen zal een aparte procedure moeten worden gevoerd tussen schuldeiser en curator, de zogenaamde renvooiprocedure.
Wanneer een vordering is erkend en aldus is opgenomen in het proces-verbaal van de verificatievergadering, heeft in het faillissement “kracht van gewijsde”. Dit komt erop neer dat de vordering definitief vaststaat. De erkende schuldeiser heeft onherroepelijk het recht om voor het erkende bedrag mee te delen in de baten van de boedel als concurrent schuldeiser of als preferente schuldeiser met de erkende voorrechten.
Slotsom
Kort en goed, de verificatievergadering is een belangrijk moment in het faillissement waarbij de schuldeiser bevoegdheden heeft die hij kan uitoefenen. In de praktijk heeft een schuldeiser meestal weinig interesse om een verificatievergadering bij te wonen, maar er kunnen gevallen zijn waarin dat anders is. Denk bijvoorbeeld aan het geval waarbij de al dan niet erkenning van een andere grote schuld een grote invloed heeft op uw uitkering of aan een fraudefaillissement waarbij u meer informatie wenst te ontvangen van de failliet resp. de bestuurder van de failliet. Dan biedt een verificatievergadering u een kans. Mocht u een verificatievergadering wensen bij te wonen, dan sta ik u graag terzijde.
Deze bijdrage werd geschreven door mr. drs. Rob Lemmens (bereikbaar via rlemmens@thuispartners.nl of tel. 045-5719005).